Wat betekent het om in deze tijd een waardevolle adviseur te zijn? Voor welke waarden sta je als adviseur en durf je dat ook uit te spreken? Deze en andere vragen kwamen aan bod tijdens de bijeenkomst ‘Waardevolle Adviseur: midden in de wereld’, op 3 oktober georganiseerd door TwynstraGudde en de OOA. Onder leiding van Liesbeth Beneder, adviseur TwynstraGudde, gingen ruim zestig adviseurs in dialoog tijdens een smaakvol diner in het kantoor van TwynstraGudde.
We leven in een tijd waarin grote transities als de energietransitie en digitale transitie onze aandacht vragen en adviseurs maatschappelijke impact willen maken. Ook groeit de rol van waarden. Adviesbureaus werken aan een moreel kompas (wat zijn onze waarden?) of houden een moreel beraad over welke waarden op het spel staan. De bijeenkomst draaide vooral om de vraag wat deze context betekent voor het beeld én de verwachtingen van de adviseur.
Waardevolle adviseur als een wolk van begrippen en termen
Liesbeth Beneder opende de bijeenkomst en zette het thema neer. Ze zocht naar momenten in haar werk dat ze zich een waardevolle adviseur voelt. Dat blijkt nog niet zo eenvoudig: ‘Dat je werkt aan maatschappelijke transities hoeft nog niet te betekenen dat je waardevol werk doet. En dat hoeft ook niet te betekenen dat de uitkomsten en resultaten in lijn zijn met je eigen waarden. Het gaat in opdrachten misschien wel meer om je positie innemen en je plek vinden om het verschil te maken’.
Liesbeth toonde vervolgens het thema van de Waardevolle adviseur als een wolk van begrippen en termen. Hiervoor bestaan uiteenlopende persoonlijke perspectieven en invalshoeken. Deze wolk werd letterlijk in de ruimte gepresenteerd door tekenaar Wietske Westra. Gedurende het programma vulde ze de wolk van de waardevolle adviseur met de perspectieven die deze bijeenkomst besproken werden.
Vanuit persoonlijk perspectief
Organisatiefilosoof Mieke Moor legde vanuit een persoonlijk perspectief uit wat ze verstaat onder een waardevolle adviseur. ‘Van belang is het persoonlijke en wat je daarbij van waarde vindt, juist in je werk als adviseur.’ Daarbij haalde ze filosofen als Hannah Arendt en Aristoteles aan. Mieke vindt dat een waardevolle adviseur niet alleen activistisch is – in de zin van actie ondernemen -, maar ook een opdracht kan teruggeven, nee durft te zeggen of ruimte maakt voor stilte en leegte. ‘De waardevolle adviseur zoekt constant naar het juiste evenwicht en wat in een concrete situatie of opdracht nodig is.’
Vanuit perspectief beroepsgroep
Marc van Leeuwen, partner bij TwynstraGudde en adviseur in het onderwijsdomein, bekijkt de waardevolle adviseur vanuit het perspectief van die beroepsgroep. Als eerste zag hij dat universiteiten begonnen met impact meten en met nadruk leggen op grote maatschappelijke transities. Deze manier van denken komt Marc nu ook steeds meer tegen binnen zijn beroepsgroep. In opdrachten ziet hij zijn waarde vooral in ‘het kleine’. Hij helpt bijvoorbeeld een schoolbestuur door het inbrengen van een nieuw perspectief. ‘Juist waar je als adviseur verschil kan maken, moet het klein zijn en in contact met mensen, in plaats van op maatschappelijk of transitieniveau.’
Vanuit perspectief adviesvak
Als derde keek veranderkundige Hans Vermaak vanuit het adviesvak naar de waardevolle adviseur. Voor hem is zelden vooraf helder wat zijn waarden zijn, hij ontdekt ze pas wanneer ze op het spel staan. Vanuit zijn ervaring met taaie vraagstukken stelde hij een aantal principes op die belangrijk zijn in zijn werk: ‘1) Waarden ontdek je pas onderweg, 2) er speelt nooit één waarde, maar meer en die kunnen elkaar ook bijten, 3) waarden weeg je altijd situationeel, 4) waarden wegen we samen en ik weeg mee en 5) waarde realiseren we altijd in co-productie’ (en dus doe je dat niet als adviseur). Hans liet vervolgens de aanwezige adviseurs nadenken over welke principes zij belangrijk vinden.
Regen aan inzichten
Aan het eind van de bijeenkomst kregen de deelnemers de opdracht om op te schrijven wat de waardevolle adviseur voor hem of haar betekent. Daaruit citeerden ze één kenmerkende zin. Daarmee eindigde de avond met een regen aan inzichten over de waardevolle adviseur.